Rak piersi to choroba straszna, uderzająca nie tylko w ciało, ale też w psychikę kobiety. Jest najczęściej występującym nowotworem u kobiet na świecie (25%) i najczęstszą przyczyną zgonu (14%), a chore na raka piersi stanowią 36% kobiet żyjących z nowotworami. Co roku raka piersi rozpoznaje się u blisko 1,7 miliona kobiet, a ponad 0,5 miliona umiera z tego powodu.
Rak piersi w Polsce
Zgodnie z najnowszymi danymi epidemiologicznymi w Polsce w 2014 roku odnotowano ponad 17 tysięcy nowych przypadków zachorowań na raka piersi oraz blisko 6 tysięcy zgonów z powodu tego nowotworu. Większość zachorowań dotyczy kobiet po 50 roku życia, w Polsce taka grupa wiekowa stanowi aż 80% pacjentek chorych na raka piersi. Liczba nowych zachorowań stale wzrasta, a w ciągu ostatniej dekady wzrosła aż o 40%.
Profilaktyka
Mimo przerażających statystyk nie można wpadać w rozpacz ani w panikę. Choroba wcześnie wykryta, łatwo poddaje się terapii, a wiele zmian w piersiach ma łagodny charakter. Dlatego bardzo ważna jest profilaktyka, regularna samokontrola, po 25 roku życia raz na dwa lata badanie USG piersi, a po 40 roku życia zamiast lub obok USG – mammografia. Badanie USG i mammografia pomagają skutecznie wykryć wiele niepokojących zmian w piersiach, ale bez względu na wiek warto oglądać i badać piersi raz w miesiącu, między 6 a 9 dniem cyklu.
Niepokojące objawy
Guzek czy zgrubienie na piersi wyczuć jest najłatwiej. Jednak to nie jedyne objawy, które powinny skłonić kobietę do jak najszybszego udania się do lekarza. Niestety panie, które mają mniej znane objawy dużo częściej i dużo dłużej zwlekają z pójściem na konsultację, co zmniejsza ich szanse w walce z potencjalnym nowotworem. Jeśli zaobserwujesz którykolwiek z poniższych objawów, skonsultuj się z lekarzem.
- Powiększenie rozmiaru piersi bądź zmniejszenie (utrata symetrii).
- Podskórny guzek, zgrubienie w okolicach piersi.
- Zmiana koloru piersi (w tym przebarwienia).
- Zaczerwienienie i ból brodawek.
- Jakikolwiek wyciek z brodawki.
- Obecność guzka w dole pachowym.
- Trwałe wciągnięcie brodawki.
- Trwałe pomarszczenie skóry wokół brodawki.
- Owrzodzenia brodawki i zmiany wokół.
- Rozszerzone żyły na piersiach.
- Ból w mięśniach, zwłaszcza klatki piersiowej.
- Duszności.
Styl życia
W profilaktyce raka piersi liczą się nie tylko regularne badania i samokontrola, ale też styl życia. Naukowcy wskazują 7 czynników, które sprzyjają zmniejszeniu zachorowalności na raka piersi. Co więcej, zachowanie poniższych 7 punktów w życiu codziennym pomoże zadbać o siebie, wzmocnić odporność i poprawić samopoczucie.
- Utrzymuj prawidłową wagę ciała (zbyt duża ilość tkanki tłuszczowej w organizmie sprzyja wzrostowi poziomu estrogenów, a to może zwiększyć ryzyko zachorowania. Kobiety otyłe po menopauzie są 2 razy bardziej narażone na zachorowanie na raka piersi. Otyłość to także czynnik, który sprzyja przerzutom).
- Jedz warzywa i owoce (zawierają dużo błonnika, a ten wiąże w jelitach substancje rakotwórcze obecne w pożywieniu i pomaga w ich wydaleniu, to także produkty bogate w antyoksydanty, które zwalczają niebezpieczne wolne rodniki, uszkadzające komórki).
- Jedz mniej nasyconych kwasów tłuszczowych (np. olej kokosowy lub palmowy warto zastąpić słonecznikowym lub lnianym, a tłuste czerwone mięso tłustymi rybami – kwasy tłuszczowe omega-3, których źródłem jest łosoś, makrela, śledź, tuńczyk i sardynka pomagają zapobiegać rakowi piersi).
- Ogranicz spożycie alkoholu do 4 kieliszków niskoprocentowych trunków (piwa, wina) tygodniowo. Alkohol przyspiesza rozwój komórek nowotworowych, a więc sprzyja rozrostowi guza.
- Bądź aktywna fizycznie przynajmniej przez 30 minut dziennie (regularna aktywność fizyczna wiąże się z min. 10- procentowym spadkiem zachorowalności na raka piersi).
- Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne (opalaj się rozsądnie, nie doprowadzaj do oparzeń słonecznych, stosuj kosmetyki z wysokim filtrem. Nie unikaj słońca – dzięki niemu w organizmie jest więcej witaminy D, a wapń lepiej się wchłania).
- Nie pal (w przypadku kobiet, które palą przed ukończeniem 65 lat i przed urodzeniem dziecka, ryzyko zachorowania na raka piersi wzrasta nawet do 40%).
Październik już się kończy, ale o piersi trzeba dbać przez cały rok. Dlatego jeśli nie masz aktualnych badań (zrobionych w ciągu ostatnich dwóch lat), zrób sobie prezent (choćby na mikołajki) – USG piersi lub mammografię. Im mniejszy guz czy wykryta zmiana w piersi niewyczuwalna badaniem ręcznym, tym większe jest prawdopodobieństwo, że jest to rak o typie nie dającym przerzutów. Także w przypadku, gdy zostanie wykryty rak inwazyjny, im jest on mniejszy, tym większe prawdopodobieństwo, że nie doszło jeszcze do przerzutów do węzłów chłonnych. To znacznie zwiększa możliwości wyleczenia.